Đại học Thú y Hà Nội gửi đến bạn đọc thông tin về 3 phương pháp nhân giống chó đó là: Phương pháp Line-breeding; Phương pháp In-breeding và phương pháp Out-crossing.
Phương pháp nhân giống chó Out-crossing
Đây là việc lai tạo các con chó cùng giống nhưng khác huyết thống. Phương pháp này được xem là cách để tìm ra được những tính trạng tốt trong quá trình nhân giống. Thông thường phương pháp này dùng để sửa chữa một số khuyết điểm về hình thể của chó. Phương pháp này chính là phương pháp lai tạo phổ biến nhất của đại đa số người nuôi chó. Có thể định nghĩa out-crossing chính là việc lai tạo các con không có cùng quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời.
Bởi phương pháp này là cho giao phối giữa những con không cùng huyết thống nên có thể đem lại nhiều đặc tính mới hoặc có thể tái hiện lại những đặc tính đã mất do gien lặn mang lại. Trong khi lai tạo, thì chó bố và chó mẹ có vai trò ngang nhau trong việc quyết định các đặc điểm của chó con. Ở rong cặp gien của mình, thì chó con được thừa hưởng 1 gien từ chó bố và 1 gien từ chó mẹ di truyền lại. Gien trội sẽ quyết định các tính trạng của chó con. Những tính trạng do gien lặn quy định sẽ không được thể hiện. Bởi các cặp gien bao gồm 1 trội và 1 lặn từ 2 nguồn khác nhau nên chó được tạo ra từ phương pháp này có quỹ gien đa dạng hơn, điều này giúp con vật có khả năng miễn dịch cao hơn, và có sức sống mạnh mẽ hơn.
Chó con được lai tạo ra từ phương pháp này vẫn đảm bảo tính thuần chủng. Thế nhưng với phương pháp này, do nguồn gien đến từ hai con chó không cùng huyết thống với nhau nên mức độ khác biệt về gien rất lớn, dẫn tới tính đồng nhất của gien sẽ không cao, điều này làm cho người lai tạo chó khó phán đoán về các đặc điểm của chó con được tạo ra sau này. Ở phương pháp này, những đặc điểm không mong muốn có thể xuất hiện cùng lúc. Khi lai tạo người ta mong muốn khắc phục một số nhược điểm nhưng thực tế, đôi khi nhược điểm cũng có thể được khắc phục nhưng nhiều lúc chẳng những không được khắc phục mà còn làm xuất hiện thêm nhiều nhược điểm mới ở thế hệ sau.
Phương pháp nhân giống chó Line-breedin
Là Phương pháp lai tạo các con chó của cùng 1 giống chó, có huyết thống gần nhau, và có các đặc điểm hình thể cũng như tính khí nổi bật giống nhau, phương pháp này có ít khả năng di truyền bệnh tật sang các thế hệ sau nhưng vẫn còn mang một số lỗi không mong muốn. Ví dụ, cho phối các con có cùng ông bà với nhau, hoặc có thể cho phối con cháu với ông bà của chúng. Khi line-breeding, các bạn cần phải cân nhắc thật kỹ và tiên liệu các đặc điểm mong muốn cũng như các đặc điểm không mong muốn có thể xảy ra.
Ở Phương pháp line-breeding giúp chọn lọc những gien tốt từ những con chó có họ hàng với nhau. Điều này góp phần tạo ra những gien thuần mà vẫn giữ được tính đa dạng hóa của gien trong 1 khoảng thời gian tương đối dài. Phương pháp này giúp chó con tạo ra được mạnh khỏe hơn, và có khả năng kháng nhiều bệnh hơn. Thế nhưng, phương pháp này chỉ giúp làm chậm lại chứ không hề ngăn chặn sự sụt giảm tính đa dạng của quỹ gien của giống. Nếu cứ tiếp tục line-breed nhiều lần, và đến một mức độ nào đó thì tính đa dạng của quỹ gien sẽ giảm.
Phương pháp nhân giống chó In-breeding
Đây là phương pháp lai tạo các con có huyết thống gần nhau như bố mẹ với con, hoặc chị với em… Phương pháp In-breeding cần phải được thực hiện bởi các nhà lai tạo chó nhiều kinh nghiệm và có mục tiêu rõ ràng ví dụ như để bảo vệ 1 nguồn gien quý hoặc sửa chữa một số lỗi của 1 dòng chó giống. Ở Phương pháp này giúp tạo ra được những con chó có đặc điểm gần với đặc điểm của loài nhất sau khi lai tạo. Các nhà lai tạo thường ghép cặp các con chó có cùng huyết thống và có chung 1 số đặc điểm mong muốn. Và cứ tiếp tục như thế, thì đôi khi chỉ cần sau một hoặc hai thế hệ, những tính trạng ấy trở nên “đồng trội” và tất cả các con chó con của các con chó sinh ra bằng phương pháp in-breeding sẽ thừa hưởng được gien thuần cho các tính trạng ấy.
Ở phương pháp này, có thể tạo ra được những con chó giống có mức độ thuần chủng cao. Cùng với gien thuần các nhà lai tạo chó sẽ có thể phần nào đoán trước được các con chó con sinh ra sau này sẽ có những đặc điểm như thế nào.
Thế nhưng, phương pháp in-breeding có vài nhược điểm cần phải chú ý đó là: Nếu in-breeding quá nhiều lần, tính đa dạng của gien sẽ bị suy giảm. Bởi in-breed, chó con được tạo ra thừa hưởng 1 cặp gien giống nhau từ cha mẹ trong hệ miễn dịch, theo đó, chó con có 1 hệ miễn dịch kém mạnh mẽ hơn.
Với phương pháp này, thì các con chó có gien “đồng lặn” sẽ rất yếu và theo quy luật đào thải và chết đi. Bởi vậy số lượng chó con trong ổ được tiếp tục sống sót thấp hơn các phương pháp khác.
